Gronowiec szary - wysoce zaraźliwy niszczyciel upraw

[Macky]

Każdy, kto kiedykolwiek spotkał się z widokiem szarej, puszystej pleśni pokrywającej owoce lub warzywa, zetknął się zapewne z gronowcem szarym. Jest to niebezpieczny pasożytniczy grzyb, który z jednej strony pełni ważną rolę w naturalnym cyklu rozkładu materii organicznej, ale z drugiej - jest niezwykle groźnym szkodnikiem upraw. Jego obecność powoduje znaczne straty w plonach na całym świecie, zwłaszcza w wilgotnych warunkach.

Czym jest gronowiec szary?

Botrytis cinerea, zwany szarą pleśnią, jest grzybem nekrotroficznym, co oznacza, że dla własnego rozwoju zabija swojego żywiciela. Jego nazwa systematyczna wywodzi się od greckiego słowa oznaczającego dosłownie kiść winogron i popielaty, co trafnie opisuje wygląd szarego puchu pleśni na zaatakowanych roślinach. Grzyb ten rozwija się zarówno na żywych, jak i martwych tkankach roślin, powodując ich więdnięcie, ciemnienie i rozkład. Największe straty wywołane gronowcem szarym odnotowuje się z pewnością w uprawach truskawek, pomidorów, malin oraz winorośli, choć atakuje on również cebule, bulwy, a nawet nasiona. Zarażone nasiona mogą przenosić infekcję na kolejne pokolenia roślin. Charakterystyczne dla tego grzyba jest to, że jego zarodniki są bardzo lekkie i łatwo przemieszczają się w powietrzu, co czyni go szczególnie skomplikowanym do zwalczania. Gronowiec szary jest poważnym problemem, dlatego nigdy nie wolno go lekceważyć. 

Cykl rozwojowy i warunki sprzyjające infekcji - co musisz wiedzieć?

Gronowiec szary rozkwita w warunkach wysokiej wilgotności i umiarkowanych temperatur. Jesień i deszczowe lato to okresy, w których infekcja staje się szczególnie niebezpieczna. Zarodniki grzyba potrzebują wilgoci, aby kiełkować i wnikać w tkanki roślinne. Kluczowym momentem dla rozpoczęcia infekcji jest bez wątpienia uszkodzenie powierzchni rośliny, które może powstać na skutek działania szkodników, opadów deszczu, a nawet nieostrożnych zabiegów pielęgnacyjnych. Pierwsze objawy zakażenia, do których zalicza się głównie zbrązowienie i mięknięcie tkanki, mogą być zupełnie niewidoczne przez pierwsze tygodnie. Dopiero w późniejszych stadiach pojawia się charakterystyczny szary nalot, który oznacza rozwój pleśni i zupełne zajęcie rośliny przez grzyba.

Zwalczanie gronowca szarego - najlepsze metody

Podstawą ochrony roślin przed gronowcem jest na pewno odpowiednia higiena upraw. Usuwanie zakażonych części roślin, właściwe odstępy między roślinami i należyta wentylacja to kluczowe kroki, które niwelują ryzyko infekcji. W uprawach polowych rekomenduje się stosowanie plastikowych osłon, które chronią rośliny przed deszczem i wilgocią. Ważne jest też monitorowanie obecności szkodników, które mogą ułatwiać grzybowi dostęp do wnętrza rośliny. Dzięki temu zapewnisz swoim zbiorom pełną ochronę i bezpieczeństwo. 

Coraz większą popularnością cieszy się stosowanie naturalnych metod ochrony upraw. Mikroorganizmy wykazują zdolność do hamowania rozwoju gronowca, dlatego też warto o nich wspomnieć. Co więcej, pszczoły mogą być wykorzystywane do rozprowadzania pożytecznych mikroorganizmów na terenie uprawy, zwiększając wyraźnie skuteczność ochrony biologicznej. Pomimo że chemiczne środki grzybobójcze wciąż odgrywają ważną rolę w zwalczaniu gronowca, to należy zauważyć, że ich skuteczność maleje ze względu na rozwijającą się oporność grzyba. Dlatego coraz chętniej stosuje się preparaty na bazie wyciągów roślinnych. Polecany jest na pewno tymianek, oregano czy czosnek, które hamują kiełkowanie zarodników i rozwój grzybni.

Gronowiec - nie tylko zagrożenie

Mimo swojego destrukcyjnego działania należy zauważyć, że gronowiec szary pełni również ważną rolę w ekosystemie, co sprawia, że nie jest jednoznacznie zły. Jego zdolność do rozkładania materii organicznej przyczynia się do wzbogacania gleby w składniki odżywcze. Oznacza to, że wspiera on naturalny cykl rozwojowy roślin. W niektórych przypadkach, a zwłaszcza w produkcji wina z winogron dotkniętych szarą pleśnią, jego obecność może być nawet mocno pożądana. Gronowiec szary to z pewnością jeden z najpoważniejszych wrogów współczesnych upraw, ale również organizm, którego znaczenie w naturze trudno przecenić, co sprawia, że wzbudza on mieszane odczucia. Walka z nim wymaga kompleksowego podejścia, łączącego metody profilaktyczne, biologiczne i chemiczne. Dzięki temu możliwe jest znaczące zniwelowanie strat plonów, jednocześnie zachowując równowagę ekosystemu. Gronowiec szary po dziś dzień skrywa wiele tajemnic, dlatego warto zgłębić jego specyfikę, aby dowiedzieć się, jak chronić własne rośliny w skuteczny sposób.

[Scooby-Doo]

Szara pleśń

Szara pleśń - zwalczanie naturalne

Zwalczanie naturalne szarej pleśni przede wszystkim polega na stosowaniu odpowiednich metod uprawy. Przede wszystkim podczas sadzenia roślin należy zachowywać odpowiednio dużą rozstawę aby nie rosły w zbytnim zagęszczeniu. Podczas podlewania nie powinno się moczyć części nadziemnej rośliny, wodę powinno się kierować bezpośrednio na ziemię. Warto dobrze wietrzyć pomieszczenia, w których są rośliny, zwłaszcza tunele foliowe czy inspekty. Nie zapominajmy o płodozmianie, zmiany uprawianych roślin na danym stanowisku są bardzo ważne. Uprawianym roślinom należy też zapewniać dużo światła.

Bardzo ważne w zapobieganiu szarej pleśni jest odpowiednie nawożenie roślin. Właściwie nawożone rośliny są silniejsze i mniej wrażliwe na choroby. Trzeba jednak przy tym pamiętać, że równie szkodliwy może być niedobór składników nawozowych w glebie, jak ich nadmiar. Szczególnie należy unikać przenawożenia azotem, gdyż jego nadmiar sprzyja zbyt wybujałemu wzrostowi części zielonych roślin (liści i pędów), nadmiernemu zagęszczeniu upraw i łatwemu przenoszeniu się grzyba wywołującego szarą pleśń na kolejne rośliny.

Pamiętajmy również aby regularnie sprawdzać czy na roślinach nie są widoczne objawy szarej pleśni. Gdy je dostrzeżemy, porażone części rośliny należy usunąć, najlepiej spalić. Należy także zachować szczególną ostrożność podczas zbierania owoców. Należy unikać uszkodzenia skórki, przez taką ranę grzyb może bardzo łatwo wniknąć do owocu. Wszelkie pojemniki, w których trzymamy owoce należy najpierw dokładnie zdezynfekować aby usunąć zarodniki grzyba pozostałe po poprzednim użyciu. Dokładne przestrzeganie zasad prewencyjnych jest najlepszym sposobem na naturalne zapobieganie szarej pleśni.

 

Szara pleśń - opryski

Jeżeli jednak szara pleśń wystąpi na naszych roślinach, można ją potraktować opryskiem z Polyversum WP. Jest to środek biologiczny. W swoim składzie zawiera innego grzyba - Pythium oligandrum, który pasożytuje na Botrytis cinerea, sprawcy szarej pleśni. Jednocześnie grzyb zawarty w Polyversum WP jest bezpieczny dla roślin i ludzi. Dzięki Polyversum WP nie musimy od razu sięgać po chemiczne środki grzybobójcze. Jest to niezwykle istotne, ponieważ dzięki Polyversum WP możemy zlikwidować objawy szarej pleśni szybko i w naturalny sposób. Dzięki nietoksyczności środka można go stosować nawet krótko przed zbiorem owoców. Opryski na szarą pleśń Polyversum WP są stosowane od niedawna na szerszej palecie roślin, wcześniej był on stosowany głównie na truskawkach. Obecnie za pomocą tego środka możliwe jest zwalczanie szarej pleśni na malinach, porzeczce, czereśni, gruszy, papryce, kapuście, pelargoniach, różach, a nawet na trawnikach.

Opryski przeciw szarej pleśni można również wykonać fungicydami chemicznymi, takimi jak: Amistar 250 SC, Kaptan 50 WP, Signum 33 WG i Topsin M 500 SC. Przy dawkowaniu należy zawsze trzymać się odpowiednich wytycznych na etykiecie i instrukcji stosowania. Dzięki temu będziemy mieć pewność, że zastosowaliśmy odpowiednią dawkę środka ochrony w odpowiednim czasie.